អប្សរា
Apsara
アプサラ
In the Indian myth of Samudra Manthan, the birth of the Apsara is told—celestial nymphs who emerge from the foam of the Milk Sea during the cosmic churning performed by the Deities, including Indra, God of Thunder, Rain, Celestial Phenomena, and War. Their name, derived from Sanskrit, means "she who moves in the waters."
These dancers are linked to an ancient popular belief associating them with water and the fertility of the earth. A bas-relief at Angkor Wat narrates this legend: the Deva, the Deities, sought immortality hidden in the depths of the Milk Sea. During the churning, many marvelous beings emerged, including sixty million splendid Apsara born from foam and water.
On the stones of Angkor, bas-reliefs cross two epochs of Khmer history—the Hindu era, where Apsara are depicted as such, and the Buddhist era, where they take the form of Devata. In India, temple dancers were called Deva-Dasi or Yogini.
These figures are found throughout Asia under different names, both in Hindu and Buddhist mythology. In particular, in the Far East and Indochina, the Apsara were integrated into Buddhist iconography through a process of syncretism, represented as water nymphs and called Devata or Tennin in Japanese Buddhism. Their images adorn Buddhist temples in China, Cambodia, Thailand, and Indonesia. In Java, ancient temples such as Borobudur, Mendut, Prambanan, Plaosan, and Penataran show similar figures called Bidadari, Hapsari, or Widodari.
Around 1600, the dancers were integrated into court dances. It is important to remember the sacred origin of these dances; they were the mythical nymphs of Indra’s paradise, who danced to delight the Deities. The dance was conceived as a sacred vehicle and a necessary practice to maintain cosmic balance and social well-being, part of the propitiatory rites for prosperity and a good harvest. The sacred repertoire is based on the "Reamker," the Khmer version of the "Ramayana."
This dance blends with theater and music, accompanied by the Pin Peat orchestra. In Khmer culture, there is no clear separation between these arts; the stage has no scenery, and everything is evoked through movement, music, and dance.
The dance of the Apsara is famous for its grace, delicacy of movement, refined harmony of forms, and precision of gestures. The hand movements, called kbach, communicate emotions and tell stories. The dancers appear light, graceful, and fully immersed in the dance, which according to Cambodian tradition is inspired by the Deities who protect the arts and animate body and mind.
There are 1165 base gestures that constitute the alphabet of Khmer dance, and 4500 total gestures, like words in a sentence. The dancers’ faces remain immobile and expressionless, so as not to distract from the perfection of lines and movements.
During the Khmer Rouge dictatorship, between 1975 and 1979, all art forms were banned and artists persecuted. It is estimated that 90% of dancers, musicians, and actors were brutally killed. Only recently has the dance been rediscovered, but the weight of the loss of cultural identity and masters is still felt. The Pol Pot regime even erased memories.
These dancers are linked to an ancient popular belief associating them with water and the fertility of the earth. A bas-relief at Angkor Wat narrates this legend: the Deva, the Deities, sought immortality hidden in the depths of the Milk Sea. During the churning, many marvelous beings emerged, including sixty million splendid Apsara born from foam and water.
On the stones of Angkor, bas-reliefs cross two epochs of Khmer history—the Hindu era, where Apsara are depicted as such, and the Buddhist era, where they take the form of Devata. In India, temple dancers were called Deva-Dasi or Yogini.
These figures are found throughout Asia under different names, both in Hindu and Buddhist mythology. In particular, in the Far East and Indochina, the Apsara were integrated into Buddhist iconography through a process of syncretism, represented as water nymphs and called Devata or Tennin in Japanese Buddhism. Their images adorn Buddhist temples in China, Cambodia, Thailand, and Indonesia. In Java, ancient temples such as Borobudur, Mendut, Prambanan, Plaosan, and Penataran show similar figures called Bidadari, Hapsari, or Widodari.
Around 1600, the dancers were integrated into court dances. It is important to remember the sacred origin of these dances; they were the mythical nymphs of Indra’s paradise, who danced to delight the Deities. The dance was conceived as a sacred vehicle and a necessary practice to maintain cosmic balance and social well-being, part of the propitiatory rites for prosperity and a good harvest. The sacred repertoire is based on the "Reamker," the Khmer version of the "Ramayana."
This dance blends with theater and music, accompanied by the Pin Peat orchestra. In Khmer culture, there is no clear separation between these arts; the stage has no scenery, and everything is evoked through movement, music, and dance.
The dance of the Apsara is famous for its grace, delicacy of movement, refined harmony of forms, and precision of gestures. The hand movements, called kbach, communicate emotions and tell stories. The dancers appear light, graceful, and fully immersed in the dance, which according to Cambodian tradition is inspired by the Deities who protect the arts and animate body and mind.
There are 1165 base gestures that constitute the alphabet of Khmer dance, and 4500 total gestures, like words in a sentence. The dancers’ faces remain immobile and expressionless, so as not to distract from the perfection of lines and movements.
During the Khmer Rouge dictatorship, between 1975 and 1979, all art forms were banned and artists persecuted. It is estimated that 90% of dancers, musicians, and actors were brutally killed. Only recently has the dance been rediscovered, but the weight of the loss of cultural identity and masters is still felt. The Pol Pot regime even erased memories.
ក្នុងរឿងព្រេងឥណ្ឌា សមុទ្រមន្ថន (Samudra Manthan) បានពិពណ៌នាអំពីការកើតជាអប្សរា អ្នកស្រីទេវតាលោកដែលចេញពីជូតនៃមហាសមុទ្រពន្លឺកាឡិកា នៅពេលដែលទេវតាប្រព្រឹត្តិការបញ្ចូលច្របល់សកល ដែលមានទាំងព្រះអិន្ត្រា ព្រះអង្គដ៏ជាទេវតាផ្ដល់ភ្លៀង ព្យុះ និងសង្គ្រាម។ នាមរបស់ពួកគេមានដើមមកពីភាសាសាស្ត្រី មានន័យថា "នាងដែលចលនានៅក្នុងទឹក"។
អ្នករាំទាំងនេះត្រូវបានភ្ជាប់ជាមួយជំនឿបុរាណមួយ ដែលភ្ជាប់ពួកគេទៅនឹងទឹក និងភាពផុសផុយនៃដី។ រូបសំណាកនៅអង្គរវត្តបានពិពណ៌នាអំពីរឿងរ៉ាវនេះ ដោយព្រះទេវតា Deva ព្រះទេវតា បានស្វែងរកការរស់រានមានជីវិតអមតៈ ដែលលាក់នៅជ្រៅក្នុងមហាសមុទ្រពន្លឺកាឡិកា។ ក្នុងកំឡុងពេលបញ្ចូលច្របល់ មានបុគ្គលមហាអស្ចារ្យជាច្រើនបានកើតមាន រួមមានអប្សរា ៦០លាននាក់ ដែលកើតចេញពីជូតនិងទឹក។
លើកន្ទុយរបស់អង្គរប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ មានរូបសំណាកដែលឆ្លងកាត់ពីរយុគសម័យ គឺយុគសម័យឥណ្ឌូ ដែលបង្ហាញអប្សរជាអប្សរា និងយុគសម័យពុទ្ធ ដែលបង្ហាញពួកគេទៅជា Devata។ នៅឥណ្ឌា អ្នករាំវត្តមានឈ្មោះ Deva-Dasi ឬ Yogini។
រូបភាពទាំងនេះត្រូវបានរកឃើញទូទាំងអាស៊ី ជាមួយឈ្មោះផ្សេងៗគ្នា ទាំងនៅក្នុងរឿងព្រេងឥណ្ឌូ និងពុទ្ធសាសនា។ ជាពិសេសនៅអាស៊ីកើត និងឥណ្ឌូចិន អប្សរា ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងរូបតំណាងពុទ្ធសាសនាតាមដំណើរការសម្ព័ន្ធគ្នា ដែលបង្ហាញពួកគេជានិពន្ធទឹក ហើយហៅថា Devata ឬ Tennin នៅក្នុងពុទ្ធសាសនាជប៉ុន។ រូបភាពពួកគេត្រូវបានតាំងនៅវត្តពុទ្ធសាសនានៅចិន កម្ពុជា ថៃ និងឥណ្ឌូណេស៊ី។ នៅជាហ្វា វត្តបុរាណដូចជា បុរាបុទុរ មិនដូត ប្រាំបណ្ណាន ប្លាសាន និងផែនតារ៉ាន បង្ហាញរូបភាពស្រដៀងគ្នាដែលហៅថា Bidadari, Hapsari ឬ Widodari។
នៅជិតឆ្នាំ ១៦០០ អ្នករាំបានបញ្ចូលទៅក្នុងរបាំមហាសាស្រ្ត។ គួរតែចងចាំពីដើមដំណើរពិភពសិល្បៈនៃរបាំទាំងនេះ ពួកគេគឺជានិរន្តន៍អប្សររបស់ព្រះព្រៃរបស់ព្រះអិន្ត្រា ដែលរាំដើម្បីរីករាយទទួលការជូនពរព្រះទេវតា។ របាំនេះត្រូវបានគិតថាជាឧបករណ៍ពិភពសិល្បៈ និងអនុវត្តន៍ដើម្បីរក្សាសមតុល្យសកល និងសុភមង្គលសង្គម ដែលជាផ្នែកនៃពិធីបុណ្យសំរាប់សុភមង្គល និងផលិតផលល្អ។ បញ្ជីសិល្បៈពិភពសិល្បៈនេះផ្អែកលើ "រៀមខេរ" ដែលជាជំនាន់ខ្មែររបស់ "រាមាយណា"។
របាំនេះសម្រុកជាមួយរឿងសិល្បៈ និងតន្រ្តី ដែលមានការគាំទ្រដោយតន្ត្រីភីនភីត។ នៅក្នុងវប្បធម៌ខ្មែរ មិនមានការបំបែកច្បាស់លាស់រវាងសិល្បៈទាំងនេះ ទៅលើវេទិកា គ្មានការតាំងលើកន្លែង ហើយអ្វីៗទាំងអស់ត្រូវបានរំលឹកតាមរយៈចលនា តន្រ្តី និងរបាំ។
របាំអប្សរា គឺល្បីល្បាញពីភាពអស្ចារ្យ ភាពទន់ភ្លន់នៃចលនា ការសម្របសម្រួលរលោងរបស់ទម្រង់ និងភាពត្រឹមត្រូវនៃសកម្មភាព។ ចលនារបស់ដៃ ដែលហៅថា ក្បាច់ (kbach) ប្រាប់អារម្មណ៍ និងប្រាប់រឿង។ អ្នករាំបង្ហាញពីភាពស្រាល ភាពស្អាត និងការចូលចិត្តក្នុងរបាំ ដែលតាមប្រពៃណីខ្មែរត្រូវបានបង្កើតដោយព្រះទេវតាដែលការពារសិល្បៈដែលជីវិតកាយ និងចិត្ត។
មានចលនាមូលដ្ឋាន ១១៦៥ ដែលកំពុងបង្កើតអក្ខរក្រមនៃរបាំខ្មែរ និងចលនាសរុប ៤៥០០ ដូចជាពាក្យក្នុងប្រយោគ។ មុខរបស់អ្នករាំនៅតែដូចជាគ្មានអារម្មណ៍ និងមិនបង្ហាញអ្វី ដើម្បីមិនបំភាន់ពីភាពល្អបំផុតនៃបន្ទាត់ និងចលនា។
ក្នុងអំឡុងពេលរំដោះដោយខ្មែរប្រហារបី (Khmer Rouge) រវាងឆ្នាំ ១៩៧៥ និង ១៩៧៩ របាំងសិល្បៈទាំងអស់ត្រូវបានហាម និងអ្នកសិល្បៈត្រូវបានបណ្តេញចេញ។ មានការប៉ាន់ប្រមាណថា ៩០% នៃអ្នករាំ តន្រ្តីករ និងតួអង្គត្រូវបានសម្លាប់យ៉ាងយ៉ាប់យ៉ោង។ ថ្មីៗនេះតែរបាំត្រូវបានរកឃើញវិញ ប៉ុន្តែទម្ងន់នៃការបាត់បង់អត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ និងគ្រូបង្រៀននៅតែមានជ្រាបចិត្ត។ រាជ្យប៉ុលផតបានលុបបំបាត់ទាំងអស់នៃការចងចាំផងដែរ។
Nel mito indiano del Samudra Manthan si racconta la nascita delle Apsara, ninfe celesti che emergono dalla schiuma del Mare di Latte durante il rimescolamento cosmico compiuto dalle Divinità, tra cui Indra, Dio del Tuono, della Pioggia, dei Fenomeni Celesti e della Guerra. Il loro nome, derivato dal Sanscrito, significa “colei che si muove nelle acque”.
Queste danzatrici sono legate a un’antica credenza popolare che le associa all’acqua e alla fertilità della terra. Un bassorilievo di Angkor Wat narra questa leggenda, i Deva, le Divinità, cercavano l’immortalità nascosta nelle profondità del Mare di Latte. Durante il rimescolamento emersero molte creature meravigliose, tra cui sessanta milioni di splendide Apsara nate dalla schiuma e dall’acqua.
Sulle pietre di Angkor si trovano bassorilievi che attraversano due epoche della storia Khmer, quella induista, dove le Apsara sono raffigurate come tali, e quella buddhista, in cui assumono l’aspetto di Devata. In India, le danzatrici dei templi erano chiamate Deva-Dasi o Yogini.
Queste figure si ritrovano in tutta l’Asia con nomi diversi, sia nella mitologia induista sia in quella buddhista. In particolare, in Estremo Oriente e Indocina, le Apsara sono state integrate nell’iconografia buddhista attraverso un processo di sincretismo, rappresentate come ninfe d’acqua e chiamate Devata o Tennin nel Buddhismo giapponese. Le loro immagini adornano templi buddhisti in Cina, Cambogia, Thailandia e Indonesia. A Giava, antichi templi come Borobudur, Mendut, Prambanan, Plaosan e Penataran mostrano figure simili chiamate Bidadari, Hapsari o Widodari.
Intorno al 1600 le danzatrici furono integrate nelle danze di corte. È importante ricordare l’origine sacra di queste danze, erano le ninfe mitiche del paradiso di Indra, che danzavano per allietare le Divinità. La danza era concepita come un veicolo sacro e una pratica necessaria per mantenere l’equilibrio cosmico e il benessere sociale, parte dei riti propiziatori per la prosperità e un buon raccolto. Il repertorio sacro si basa sul “Reamker”, la versione Khmer del “Ramayana”.
Questa danza si fonde con il teatro e la musica, accompagnata dall’orchestra Pin Peat. Nella cultura Khmer non esiste una netta separazione tra queste arti, il palcoscenico non ha scenografie, e tutto viene evocato attraverso movimento, musica e danza.
La danza delle Apsara è celebre per la sua grazia, la delicatezza dei movimenti, l’armonia raffinata delle forme e la precisione dei gesti. I movimenti delle mani, detti kbach, comunicano emozioni e raccontano storie. Le danzatrici appaiono leggere, aggraziate e completamente immerse nella danza, che secondo la tradizione cambogiana è ispirata dalle Divinità protettrici delle arti che animano corpo e mente.
Sono 1165 i gesti base che costituiscono l’alfabeto della danza Khmer, e 4500 i gesti totali, come le parole in una frase. Il volto delle ballerine rimane immobile e senza espressione, per non distrarre dalla perfezione delle linee e dei movimenti.
Durante la dittatura dei Khmer Rossi, tra il 1975 e il 1979, tutte le forme d’arte furono proibite e gli artisti perseguitati, si stima che il 90% di danzatori, musicisti e attori furono brutalmente uccisi. Solo recentemente la danza è stata riscoperta, ma il peso della perdita dell’identità culturale e dei maestri si fa ancora sentire. Il regime di Pol Pot ha cancellato persino i ricordi.
Queste danzatrici sono legate a un’antica credenza popolare che le associa all’acqua e alla fertilità della terra. Un bassorilievo di Angkor Wat narra questa leggenda, i Deva, le Divinità, cercavano l’immortalità nascosta nelle profondità del Mare di Latte. Durante il rimescolamento emersero molte creature meravigliose, tra cui sessanta milioni di splendide Apsara nate dalla schiuma e dall’acqua.
Sulle pietre di Angkor si trovano bassorilievi che attraversano due epoche della storia Khmer, quella induista, dove le Apsara sono raffigurate come tali, e quella buddhista, in cui assumono l’aspetto di Devata. In India, le danzatrici dei templi erano chiamate Deva-Dasi o Yogini.
Queste figure si ritrovano in tutta l’Asia con nomi diversi, sia nella mitologia induista sia in quella buddhista. In particolare, in Estremo Oriente e Indocina, le Apsara sono state integrate nell’iconografia buddhista attraverso un processo di sincretismo, rappresentate come ninfe d’acqua e chiamate Devata o Tennin nel Buddhismo giapponese. Le loro immagini adornano templi buddhisti in Cina, Cambogia, Thailandia e Indonesia. A Giava, antichi templi come Borobudur, Mendut, Prambanan, Plaosan e Penataran mostrano figure simili chiamate Bidadari, Hapsari o Widodari.
Intorno al 1600 le danzatrici furono integrate nelle danze di corte. È importante ricordare l’origine sacra di queste danze, erano le ninfe mitiche del paradiso di Indra, che danzavano per allietare le Divinità. La danza era concepita come un veicolo sacro e una pratica necessaria per mantenere l’equilibrio cosmico e il benessere sociale, parte dei riti propiziatori per la prosperità e un buon raccolto. Il repertorio sacro si basa sul “Reamker”, la versione Khmer del “Ramayana”.
Questa danza si fonde con il teatro e la musica, accompagnata dall’orchestra Pin Peat. Nella cultura Khmer non esiste una netta separazione tra queste arti, il palcoscenico non ha scenografie, e tutto viene evocato attraverso movimento, musica e danza.
La danza delle Apsara è celebre per la sua grazia, la delicatezza dei movimenti, l’armonia raffinata delle forme e la precisione dei gesti. I movimenti delle mani, detti kbach, comunicano emozioni e raccontano storie. Le danzatrici appaiono leggere, aggraziate e completamente immerse nella danza, che secondo la tradizione cambogiana è ispirata dalle Divinità protettrici delle arti che animano corpo e mente.
Sono 1165 i gesti base che costituiscono l’alfabeto della danza Khmer, e 4500 i gesti totali, come le parole in una frase. Il volto delle ballerine rimane immobile e senza espressione, per non distrarre dalla perfezione delle linee e dei movimenti.
Durante la dittatura dei Khmer Rossi, tra il 1975 e il 1979, tutte le forme d’arte furono proibite e gli artisti perseguitati, si stima che il 90% di danzatori, musicisti e attori furono brutalmente uccisi. Solo recentemente la danza è stata riscoperta, ma il peso della perdita dell’identità culturale e dei maestri si fa ancora sentire. Il regime di Pol Pot ha cancellato persino i ricordi.
インド神話のサムドラマンタン（Samudra Manthan）では、アプサラの誕生が語られています。アプサラは、乳海を神々がかき混ぜる宇宙的な儀式の際に、その泡の中から現れた天上の妖精です。その中には、雷と雨、天体現象と戦いの神インドラも含まれています。アプサラという名前はサンスクリット語に由来し、「水の中を動く者」という意味です。
これらの舞踊者は、水と大地の豊穣に結びついた古い民間信仰に関連しています。アンコール・ワットのレリーフにはこの伝説が描かれており、デーヴァ（神々）が不死を求めて乳海の奥深くを探し求めた様子が示されています。かき混ぜの過程で、泡と水から生まれた六千万もの美しいアプサラが出現しました。
アンコールの石壁には、クメールの歴史の二つの時代をまたぐレリーフがあります。ヒンドゥー時代にはアプサラとして描かれ、仏教時代にはデーヴァターとして表現されています。インドでは、寺院の舞踊者はデーヴァダーシまたはヨギニーと呼ばれていました。
これらの姿はアジア全域で様々な名前で見られ、ヒンドゥー教と仏教の両方の神話に登場します。特に東アジアやインドシナでは、アプサラは仏教の象徴に取り入れられ、水の妖精として描かれ、日本の仏教ではデーヴァターや天人と呼ばれています。彼女たちの像は、中国、カンボジア、タイ、インドネシアの仏教寺院にも見られます。ジャワ島の古代寺院、ボロブドゥール、メンドゥット、プランバナン、プラオサン、ペナタランにも、ビダダリ、ハプサリ、ウィドダリと呼ばれる似た姿の像があります。
1600年代頃、アプサラは宮廷舞踊に取り入れられました。これらの舞踊の神聖な起源を忘れてはなりません。彼女たちはインドラの楽園の伝説の妖精であり、神々を楽しませるために踊っていました。この踊りは宇宙の調和と社会の幸福を保つための神聖な手段であり、豊穣と豊作を祈る儀式の一部でした。聖なるレパートリーは、クメール語の『リアムケール』、すなわち『ラーマーヤナ』のクメール版に基づいています。
この踊りは演劇と音楽と一体となっており、ピン・ピート管弦楽団が伴奏します。クメール文化ではこれら三つの芸術に明確な区別はなく、舞台にセットはなく、動き、音楽、踊りによってすべてが表現されます。
アプサラの踊りは、その優雅さ、繊細な動き、洗練された調和、正確な所作で知られています。手の動き（クバッチ）は感情を伝え、物語を語ります。踊り手は軽やかで優雅であり、伝統によれば、彼女たちは芸術を守る神々から霊感を受け、身体と心を動かしています。
クメール舞踊の基本の動きは1165あり、全体で4500の動きがあります。これは文中の言葉のようなものです。踊り手の顔は表情を変えず、線と動きの美しさを際立たせています。
1975年から1979年のクメール・ルージュ政権下では、すべての芸術活動は禁止され、芸術家は迫害されました。踊り手、音楽家、俳優の約90％が残酷に殺害されたと推定されています。最近になってようやく踊りが復興されましたが、文化的なアイデンティティや師匠の喪失は今なお重くのしかかっています。ポル・ポト政権は記憶さえも消し去りました。
